Ik was de documentaire van ‘de erfenis van Els Borst’ terug aan het kijken. Ik heb enorm veel bewondering voor deze vrouw. Ze streed voor dat waar ze in geloofde en stond aan de wieg van de euthanasiewet die in 2002 in werking trad.
Euthanasie vertaald uit het oude Grieks betekend ‘goede dood’. Eigenlijk was deze wet een bevestiging van wat er in de praktijk al gebeurde. Nederland was hiermee het eerste land ter wereld dat euthanasie en hulp bij zelfdoding legaliseerde. Laten we eerlijk zijn, deze wet heeft heel wat mensen een lijden bespaart én dat is nog altijd iemands eigen keuze. Heel verdrietig is het dan ook dat Els Borst, die met heel haar hart en ziel veel voor verandering heeft gestreden, zelf een wrede dood moest doorstaan.
Tijdens het kijken van deze documentaire kreeg in een push bericht dat oud premier Dries van Agt was overleden. Ik schoof het even aan de kant om de documentaire verder af te kijken. Daarna ben ik naar het nieuwsbericht gegaan en las ik ‘Oud-premier Dries van Agt (93) overleden. Hij stierf samen met zijn vrouw Eugenie, hand in hand’. Meteen dacht ik ‘wat mooi’, samen hand in hand na een voltooid leven. Samen hadden ze hand in hand geleefd. Het was algemeen bekend dat dhr. van Agt zijn vrouw heel belangrijk vond in zijn leven, hij noemde haar ‘mijn meisje’ en dat heeft hij nooit onder stoelen of banken geschoven.
Als snel realiseerde ik me dat zijn overlijden toch nog meer betekenis had. Als iemand overlijdt is dit een groot verdriet voor de nabestaanden, ook al gaat het om een voltooid leven gaat. Maar nu bij dhr. van Agt was er nog iet extra bijzonder. Hij, de altijd zo conservatieve man en een gelovig rooms-katholiek. Dat juist hij gekozen heeft voor euthanasie en dat hand in hand met zijn grote liefde waarmee hij al 70 jaar samen was, dat is toch niet wat je zou verwachten. Samen, dat noemen ze een duo-euthanasie. Samen hadden ze een rijk en voltooid leven én ze hadden de keuze. Hun leven was voltooid en samen hand in hand lieten ze hun leven los en dat kan alleen omdat er een euthanasiewet bestaat.
Wat het extra bijzonder maakt is dat het overlijden van dhr. en mw. van Agt gebeurde in de tijd dat de documentaire van mw. Borst uitkwam, 10 jaar na haar overlijden. Door haar sterke doorzettingskracht was het nu mogelijk voor hen om samen de keuze te maken voor hun eigen levenseinde.
Ik hoop dat ze elkaar daarboven zullen treffen, dat ze samen een kop koffie gaan drinken of misschien iets sterkers. Dat ze daarboven de wijsheid naar onder strooien dat een zelf gekozen levenseinde zoveel leed kan besparen. Ik hoop dat de keuze van het echtpaar van Agt, hij is toch het boegbeeld voor vele CDA’ers, dat zij deze conservatieve mensen onder ons in laten zien dat ‘als het leven een lijden wordt, het juist de liefde is die kan loslaten.’
Samen ‘hand in hand’ na een voltooid leven samen……dat noem ik een mooie dood!
Documentaire Els Borst terugkijken: https://www.2doc.nl/documentaires/2024/02/de-erfenis-van-els-borst.html
Documentaire Dries van Agr: https://npo.nl/start/serie/het-laatste-woord/seizoen-1/het-laatste-woord-dries-van-agt/afspelen
