‘Ik ben sinds kort alleen en mijn vrouw deed alle bankzaken, snap je? Gelukkig hebben we een app zegt de meneer aan de anders kant van de lijn’.
WAT? Dit is de nieuwe ABN AMRO reclame die we op dit moment voorbij zien komen en eerlijk? Steeds als ik deze reclame zie raakt het me. Het raakt me, deze man is ontredderd, zijn vrouw is overleden en er is verdriet. Hij heeft ruimte nodig en dan komt er van alles op hem af waar hij niet op zit te wachten. Dit is niet op te lossen met een app, je hebt juist mensen nodig die je aan de hand meenemen en die zeggen: ‘Wat verdrietig meneer, ik ga u helpen!’
Er zit een onderliggend probleem achter deze reclame, daar zou het over moeten gaan. Daar zouden ook de banken eens meer aandacht aan moeten schenken. Bij een overlijden blokkeren banken meteen de boel en dat is vaak al meteen het eerste probleem waar naasten tegenaan lopen en maken zich zorgen. Ze snappen vaak niet waarom, alles was toch zo goed geregeld? Daar zouden de banken hun klanten eens wat meer over moeten informeren. Waarom wordt dit geblokkeerd en hoe kunnen ze dit voorkomen? Vooraf denken over wat er gebeurt als je komt te overlijden kan zoveel zorgen besparen. Je moet dat regelen voor je dood en we gaan echt vroeg of allemaal dood.
We er staan liever niet bij stil, de eindigheid van ons leven. Maar als we dat eens vaker zouden doen krijgt juist het leven na je dood zoveel meer ruimte. Jouw leven, ja echt jouw leven is zoveel sterker als de dood. Het verdriet dat er is na je overlijden gaat over het leven wat je samen had. Al die tranen laten zien wie de overledene was en wat hij of zij betekend heeft. Dat leven samen verdwijnt echt niet als je dood bent.
Maar….. en met de nadruk op het woordje ‘maar’, dat leven kan behoorlijk overschaduwd worden als er zorgen zijn over hoe je verder moet. Als je weet niet of alles goed geregeld is of hoe het geregeld is. Zorgen kunnen het rouwen behoorlijk in de weg staan. Geloof me, ik zie vrij regelmatig dat een afscheid overschaduwd wordt door zorgen, zorgen die voorkomen hadden kunnen worden. Hoe? Door alles goed te regelen én bespreekbaar te maken voordat je komt te overlijden en daar hoef je echt niet al ziek voor te zijn, vaak ben je dan al te laat.
In mijn jonge leven had mijn vader het niet goed geregeld. Ik vind het nog steeds erg om dit te moeten zeggen, maar echt mijn vader had het niet goed geregeld……punt. Mijn ouders hadden een flinke onderneming met personeel en er waren nog grote lopende projecten, mijn moeder wist van niets. Gelukkig had mijn moeder een broer en zwager die alles op alles hebben gezet om haar te helpen. De ene oom (mijn moeders zwager) zorgde ervoor dat er een doorgewinterde accountant, die van het stevige aanpakken wist, ingeschakeld werd en de andere oom was de oudere broer van mijn moeder. De broer van mijn moeder heeft zich over ons ontfermd, hij was de oudste broer en zat goed in de slappe was. Hij had zelf geen kinderen en mijn moeder was zijn ‘kleine zusje’. Mijn moeder was een wrak, ze is haar hele leven op handen gedragen en was zeker zelf geen zelfstandige vrouw. Ze was een nakomertje en thuis flink verwend, mijn vader droeg haar ook op handen. Mijn vader was haar leven, hij was het die haar leven redelijk onbezorgd maakte. Ze hadden het goed, mooi sociaal leven en van alle gemakken voorzien. De dood van mijn vader zette dit onbezorgde leventje behoorlijk op zijn kop. Naast het bedrijf had ze nog drie opgroeiende kinderen en ze wist zich geen raad. Spijtig genoeg waren er na het overlijden ook mensen om ons heen, die door haar kwetsbaarheid, dachten het onwetende vrouwtje van advies te moeten voorzien. Waarschijnlijk echt wel uit goede bedoelingen, maar zagen niet wat er echt nodig was. Godzijdank waren er die twee ooms, die ik tot de dag van vandaag nog dankbaar ben.
Mijn moeders zwager was zelf ondernemer met een bloeiend bedrijf en nog jong gezin. Hij kwam regelmatig naar Vierlingsbeek om ons te ondersteunen. Op een dag, nadat hij ons geholpen had, werd hij op weg naar huis wordt hij geschept door een vrachtwagen en overleefde dit niet. Hij liet dus zelf een jong gezin achter met een grote onderneming. Ook toen was ik nog heel jong, maar ik vergeet dit nooit echt nooit meer. Als ik aan hem denk voel ik nog steeds het verdriet, op weg terug nadat hij ons heeft geholpen en dan laat hij het leven. Wat denk je wat dit met ons gezin gedaan heeft. Van de zorg van mijn moeders broer heb ik nog jaren van mogen genieten, hij heeft mij min of meer gered en hij is het die gezorgd heeft dat we het goed hadden. Hij had alles tot in de puntjes geregeld voor als hij zou komen te overlijden, toch bracht het veel shit binnen de familie. Geld kan mensen tot veel kwaad aanzetten, geloof me. Toen ik een paar jaar geleden de accountant van destijds ontmoette, bij het afscheid van mijn tante, zei hij: ‘ik kan wel een boek schrijven over jouw familie’. Nu denk ik: ‘doe dat alstublieft, ik was nog zo jong toen en ik voel nog steeds de pijn en heb zoveel vragen’. Ik heb regelmatig op het punt gestaan om hem te benaderen maar duw dan niet door, ik wil hem daar niet lastig mee vallen.
Dat brengt me terug met daar waar ik deze blog mee begon. Door alle zorgen was er bij mijn moeder geen plaats voor het leven wat ze samen had gehad met haar grote liefde. De zorgen gaven haar daar niet de ruimte voor. De liefde die ze hadden voor elkaar maar ook het mooie leven dat ze hadden gehad. We moesten ook vooral niet aan de buitenwereld laten zien hoe moeilijk het leven was, buitenkant hoorde bij het leven wat wij leefde. Bij mij heeft dat vooral voor angst gezorgd, angst om te verliezen en angst of we het financieel wel zouden gaan redden. Dat is ook de reden dat ik alles verzeker en vastleg wat er maar te verzekeren en vast te leggen valt. Dat roept ook de vraag op: Wil ik niet teveel regelen? Is het de angst die overheerst? Én heb ik het dan wel zo goed geregeld? Bij mij is er altijd dat stemmetje achter in mijn hoofd, dat stemmetje is de angst spreekt en mij steeds afremt in mijn leven. Ik ben nu 59 en heel wat therapie sessies verder maar die angst komt voort uit mijn jeugd, die angst is er nog steeds maar heeft een plaats. De angst is er en het hoort bij mij. Dat weet ik en dat heb ik nu geaccepteerd, maar het maakt het niet altijd makkelijk. Door die angst en al mijn therapiesessie en dus een container vol met ervaring ben ik er wel iets mee gaan doen. Ik luister naar de mensen, ik luister en ik hoor. Dat is het eerste wat ze nodig hebben, iemand die luistert. Wat ik ook doe is ‘de dood’ bespreekbaar te maken, dat is een moeilijker als je zal denken omdat dit niet bij onze cultuur hoort en we dit graag zover mogelijk wegduwen.
Dat is ook de reden dat ik zo blij ben met onze podcast ‘op leven na dood’ samen met Roel Arts. Deze podcast probeert ‘de dood’ op een zo luchtig mogelijke manier te bespreken. Met deze podcast hoop ik mensen aan te zetten om er eens over na te denken. Gewoon sta er eens bij stil, het is toch echt de enige zekerheid in ons leven ‘het eindigt ook’. Door er over te praten en er niet overheen, zoals de SIRE campagne nu ook benadrukt, zal het leven zoveel meer betekenis krijgen.
Onze podcast kun je volgen via mijn website of via:
In de volgende podcast schuiven een notaris en financieel adviseur aan. Zij nemen ons mee in dat wat je bij leven kan regelen, eigenlijk zou moeten regelen, om je nabestaanden niet in zorgen achter te laten. Deze podcast staat vanaf 13 april online.
MET DENKEN AAN DE DOOD, GEEF JE HET LEVEN ZOVEEL MEER RUIMTE!
